ไปที่หน้าเวบนานาไบโอ

ระบบย่อยอาหาร (Digestive system)

 

1. การกินการย่อยอาหารของสิ่งมีชีวิต    2. การกินการย่อยอาหารของสัตว์    3. การย่อยอาหารของมนุษย์              การย่อยอาหารในปาก              การกลืนและหลอดอาหาร              กระเพาะอาหาร              ลำไส้เล็ก              การดูดซึม              ลำไส้ใหญ่กับการขับถ่าย      4. ชุดกิจกรรม ระบบการย่อยอาหาร          กดเลือกหัวข้อที่จะศึกษา

 

การกลืน

    ในขณะกลืนอาหาร จะไม่สามารถหายใจไปพร้อมกับการกลืนอาหาร เพราะ อาหารจากปากจะถูกส่งไปยัง คอหอย (Pharynx) ที่คอหอยจะมีช่องเปิด ผ่านไปยัง 2 ระบบ คือ ระบบหายใจ และระบบทางเดินอาหาร  ขณะกลืนอาหารหากไม่มีกลไกป้องกัน มีโอกาสที่อาหารจะพัดลงเข้าสู่หลอดลม

     การกลืนอาหารมีขั้นตอนที่เกิดขึ้นพร้อมกันดังนี้ ขณะกลืนกล้ามเนื้อที่ลิ้นหดตัวดันให้เพดานอ่อน (ลิ้นไก่) ยกตัวสูงขึ้นปิดทางเดินหายใจส่วนบน ขณะเดียวกันกล่องเสียงยกตัวสูงขึ้นดันให้ฝาปิดกล่องเสียงโน้มตัวลงมาปิดทางเดินหายใจส่วนล่าง ทางเดินหายใจส่วนล่างถูกปิด อาหารไม่สามารถเข้าสู่ท่อลมได้ อาหารจึงเคลื่อนตัวเข้าสู่หลอดอาหาร

 

ภาพ กลไกการกลืนอาหาร

 

หลอดอาหาร (Esophagus)

     หลอดอาหารจะยาวประมาณ 25 cm. ทำหน้าที่นำอาหารจากปากลงสู่กระเพาะอาหาร การเคลื่อนที่ของอาหารในหลอดอาหาร เกิดจากการหดตัวคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบที่หลอดอาหาร แบบ
เพอริสตัลซิส(Peristalsis) ภายในหลอดอาหารอาจพบการย่อยอาหารต่อเนื่องจากปาก เนื่องจากอาหารมีน้ำลายคลุกเคล้าขณะกลืน ที่หลอดอาหารบริเวณปลายบนและปลายล่างของหลอดอาหารจะมีกล้ามเนื้อหูรูด (Sphincter muscle)

ภาพ การเคลื่อนที่แบบเพอริสซีส

 

กล้ามเนื้อหูรูด (Sphincter muscle)

     กล้ามเนื้อหูรูด เป็นกล้ามเนื้อวง  (Circular muscle) ในภาวะปกติกล้ามเนื้อจะหดตัว และ สามารถคลายตัวได้เมื่อได้รับการกระตุ้น เช่น คลายตัวเพื่อยอมให้อาหารผ่านไปยังทางเดินอาหารส่วนต่อไป กล้ามเนื้อหูรูดพบทั่วไปในร่างกายมากกว่า 50 แห่ง

 

ตำแหน่งของกล้ามเนื้อหูรูดในทางเดินอาหาร

          ๐ พบระหว่างหลอดอาหาร และ คอหอย คือ upper esophageal sphincter
          ๐ พบระหว่างหลอดอาหาร กับ กระเพาะอาหาร คือ cardia หรือ lower esophageal sphincter
          ๐ พบระหว่างกระเพาะอาหาร กับ ลำไล้เล็ก คือ pyloric sphincter
          ๐ พบที่ช่องเปิดของเหลวจากตับและน้ำดี กับ ลำไล้เล็กส่วนดูโอดีนัม คือ sphincter of Oddi
          ๐ พบระหว่างลำไส้เล็ก กับ ลำไส้ใหญ่ คือ Ileocecal sphincter
          ๐ พบที่ทวารหนัก มี 2 ชั้น internal anal sphincter และ external anal sphincter

 

 

 

ภาพ แสดงตำแหน่งกล้ามเนื้อหูรูดในทางเดินอาหาร