ใบเดี่ยว และ ใบประกอบ

        การจำแนกใบ ตามจำนวนใบในหนึ่งก้านใบ สามารถแบ่งใบได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ดังนี้
         1.  ใบเดี่ยว( Simple leaf ) คือใบที่มี 1 แผ่นใบบนหนึ่งก้านใบ เช่น ใบมะม่วง ใบสัก ใบโพธิ์ ใบมะละกอ ใบฝรั่ง

ใบมะละกอ	ใบฝรั่ง
ใบสัก	ใบมะม่วง

         2. ใบประกอบ (Compound leaf ) คือ ใบที่มีแผ่นใบมากกว่าหนึ่งแผ่น ที่เกิดบนก้านใบอันเดียวกัน แต่ละใบ เรียกว่าใบย่อย ( leaflet ) ก้านของใบย่อยเรียกว่า petiolule หรือ petiolet ใบประกอบแบ่งเป็น
             
              2.1ใบประกอบแบบขนนก ( pinnately compound leaf )
                     มีใบย่อยออก 2 ข้างของแเกนกลาง ( rachis) ซึ่งเป็นส่วนที่ต่อกับก้านใบ ใบประกอบมีใบย่อยออกแกนกลาง 2 ครั้ง เรียกใบประกอบแบบขนนก 2 ชั้น ( bipinnately compound leaf ) แกนของใบประกอบใบย่อยแยกออกจากแกนกลาง นี้เรียก rachilla พืชบางชนิดมีใบประกอบแบบขนนก 3 ชั้น (tripinnately compound leaf) คือมีการแตกแขนงของใบ ย่อยเช่นเดียวกับใบประกอบแบบขนนกสองชั้นแต่เพิ่มมาอีก หนึ่งชั้น

ภาพ ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว

ใบขี้เหล็ก ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว	ใบสะเดา ใบประกอบแบบขนนกชั้นเดียว

ภาพ ใบกระถินใบประกอบขนนกสองชั้น

ภาพ ใบประกอบขนนกสามชั้น

              2.2 ใบประกอบแบบรูปมือ ( palmately compound leaf )                     
                    คือใบประกอบที่มีใบย่อยทุกใบออกมาจากตำเหน่งเดียวกันตรงปลายก้านใบ ใบประกอบแบบนี้ถ้ามี 3 ใบย่อยเรียก trifoliolate ถ้ามี 4 ใบเรียก quadrifoliolate และถ้ามีใบย่อยมากกว่านี้เรียก polyfoliolate trifoliolate อาจเป็นใบประกอบแบบขนนกถ้ามี rachis

ภาพ ใบประกอบแบบรูปมือ

         วิธีอื่นๆที่ใช้ในการสังเกตใบเดี่ยว และ ใบประกอบ         
          1. ใบเดี่ยวจะมีตาข้าง ( arillary bud ) หรือ ตายอด ( terminal bud )
          2. อาศัยดูความอ่อนแก่ของใบ ถ้าเป็นใบประกอบใบย่อยจะอ่อน และ แก่พร้อม ๆ กัน แต่ถ้าเป็นกิ่งของใบเดี่ยว ใบตอนโคนจะแก่กว่าใบตอนปลายกิ่ง เช่น ใบมะยมจะมีส่วนที่คล้ายใบประกอบ แต่หากดูการเจริญของใบพบว่าใบบริเวณโคนจะแก่ก่อนใบที่อยู่ส่วนปลายจึงจัดใบมะยม เป็นใบเดี่ยวเป็นต้น

ใบมะยม ตัวอย่างใบเดี่ยว	ใบมะขาม ตัวอย่างใบประกอบ